มันเทศ มันไทย (The sweet potato)

11:25 | ป้ายกำกับ: มันเทศ เทคนิคการปลูก

มันเทศ Sweet potato

การปลูกมันเทศ

มันเทศ
ชื่อวงศ์	Convolvulaceae
ชื่อสามัญ	Sweet potato

ชื่อวิทยาศาสตร์

Ipomoea batatas (L.) Lam.

ชื่ออื่นๆ

ทุกวันนี้มันเทศไทยดั้งเดิมค่อนข้างหาทานลำบากแล้ว แต่จะพบขายในห้างสรรพสินค้า ซึ่งส่วนใหญ่ก็จะเป็นสายพันธุ์เมืองนอก นำเข้ามาราคาแพงเกินกว่าคนชาวบ้านทั่ว ๆไปจะซื้อมากินได้บ่อย ๆนัก มันเทศไทยดั้งเดิมชาวบ้านขายในไร่กิโลกรัมและ 2-5 บาท ไปถึงกรุงเทพฯก็ 25 บาท แต่มันเทศต่างประเทศที่เข้ามาในตลาดกลางเมือง เช่น มันเทศจากญี่ปุ่น มันเทศจากเกาหลี มันเทศจากไต้หวัน หรือมันเทศจากจากอินโดนีเซีย เป็นต้น ราคาจะหลัก100-1,000 บาท ส่วนสายพันธุ์ไทยนั้นขาดการดูแล อนุรักษ์และพัฒนาสายพันธุ์ ก็มีอันจะสูญหายไป และหายากมากขึ้นแล้วจริง ๆ

มันเทศเป็นพืชอาหารที่มีความสำคัญอันดับที่ ๕ ของโลกรองจากข้าวสาลี ข้าวเจ้า ข้าวโพด และมันฝรั่ง ในประเทศไทยเราแม้จะปลูกมันเทศกันทั่วๆ ไป แต่ไม่ใคร่เป็นล่ำเป็นสันเท่าใดนัก เพราะเรามีข้าวเจ้าเป็นอาหารหลักอยู่แล้ว

มันเทศมีหลายสายพันธุ์ หลายสี เช่น เนื้อสีขาว สีส้ม สีม่วง เฉพาะในประเทศไทยมีมันเทศกว่า 500 สายพันธุ์

แม้รสชาติพันธุ์ดั้งเดิมในไทยและต่างประเทศจะแตกต่างกัน หรือแม้แต่สายพันธุ์เดียวกันปลูกพื้นที่ต่างกัน สภาพดิน อากาศต่างกัน การดูแลรักษาที่ต่างกันอาจจะทำให้รสชาติและคุณภาพแตกต่างกันได้

จากการศึกษาเพิ่มเติมคุณค่าทางโภชนาการของมันเทศสายพันธุ์ไทย เกี่ยวกับการต้านการเกิดไกลเคชั่น ซึ่งเป็นการทำปฏิกิริยาระหว่างน้ำตาลกับโปรตีนในร่างกาย ทำให้เซลล์แก่ และมักพบในผู้สูงอายุ หรือในกรณีผู้ป่วยเบาหวาน น้ำตาลจะไปจับโปรตีนในเซลล์ เส้นเลือดเสื่อมสภาพเป็นสาเหตุให้เกิดภาวะแทรกซ้อนมากขึ้น

และจากการทดลองกับแมลงหวี่ ซึ่งมีระบบเอนไซม์คล้ายกับมนุษย์พบว่า มันเทศเนื้อสีม่วงมีส่วนช่วยในการชะลอความแก่ได้ 13% มันเทศสีเหลือง 11% มีประสิทธิภาพในการชะลอความแก่ให้มนุษย์เพิ่มเติม และศึกษาเพิ่มเติมในเรื่องของการยับยั้งโรคเบาหวาน โรคอัลไซเมอร์ ความดัน โลหิตสูง ต้านการอักเสบ และโรคอ้วน ต่อไป

แต่ไม่ว่าจะเป็นมันเทศสายพันธุ์ไทยหรือสายพันธุ์ใหม่จากต่างประเทศ รูปร่างไม่ค่อยสวยงาม แต่เรื่องคุณค่าทางโภชนาการนั้นไม่ได้แพ้สายพันธุ์นอกเลย

1.สายพันธุ์ ได้แก่

1.1 พันธุ์โอกุด เถาเลื้อยยาวพอควร ใบเป็นแฉก เนื้อในสีเหลืองอ่อนนิยมมากในบ้านเรา

1.2 พันธุ์ไทจุง เถาไม่เลื้อยมากนัก ลำต้นลักษณะคล้ายทรงพุ่ม ใบเป็นแฉก หัวรูปร่างคล้ายรูปไข่ เนื้อในมีสีเหลีองต้มหรือนึ่งจะไม่เละ

1.3 พันธุ์ห้วยสีทน 1 เถาว์เลื้อยยาว ใบกว้างพอประมาณ เนื้อในสีแดงรสหวาน

2. การเตรียมดิน ควรไถดินลึกไม่ตํ่ากว่า 25-30 เซนติเมตรตากดิน 7-10 วันใส่ปุ๋ยคอกหรือปุ๋ยหมักที่สลายตัวดีแล้วประมาณ 1.5-2 ตันต่อไร่พรวนดินหรือย่อยดินคลุกเคล้าให้เข้ากันและควรใส่ปูนขาวเพื่อ ปรับสภาพดินด้วย ทำการยกร่องแบบร่องปลูกข้าวโพดหวานเพื่อจะปลูกบนสันร่อง

3. การปลูก ใช้ ระยะปลูกระหว่างต้น 30-50 เซนติเมตรระหว่างแถว 100 เซนติเมตรขุดหลุมบนสันร่องตามระยะปลูกใช้ท่อนพันธุ์วางทำมุมกับพื้นประมาณ 40-60 องศา ลึกลงไปในดินประมาณ 8-10 เซนติเมตรกลบดินด้วยดินผสมหรือดินละเอียดรดนํ้าให้ชุ่ม

4.การให้นํ้าระยะแรกที่ปลูกต้องให้นํ้าจนกว่าจะติดหรือเจริญเติบโตดีแล้วสามารถงดการให้นํ้าได้
เพราะมันเทศเป็นพืชทนแล้งได้ดีและควรงดการไห้นํ้าก่อนการเก็บเกี่ยวประมาณ 3-4 สัปดาห์เพื่อสะดวกในการขุดหัว

5. การใส่ปุ๋ย ครั้ง แรกใส่รองก้นหลุมใส่ปุ๋ยเคมีสูตร 10-10-20 อัตรา 50 กิโลกรัมต่อไร่ครั้งที่ 2 เมื่อต้นมันอายุได้ประมาณ 15 วัน และครั้งที่ 3 เมื่อมันอายุได้ 30 วันอัตรา 50-100 กิโลกรัมต่อไร่ตามความอุดมสมบูรณ์ของดินแล้วพรวนดินกลบโคน

7. การเก็บเกี่ยว อายุการเก็บเกี่ยวหัวมันเทศประมาณ 90-150 วันแล้วแต่พันธุ์ที่ปลูกสังเกตจากผิวต้นบริเวณโคนต้นมันเทศจะแตกแยกออกเป็น รอยหรือทดลองขุดดูสัก 2-3 ต้นใช้มีดตัดหัวมันเทศถ้าแก่เต็มที่รอยตัดจะมียางไหลซึมออกมาและแห้งไปอย่างรวดเร็ว การขุดต้องระมัดระวังอย่าให้บอบชํ้าหรือมีรอยแผล นำหัวที่ขุดมาไปผึ่งลมให้ดินที่ติดมาแห้งและหลุดร่วงไป ทำความสะอาด คัดขนาดบรรจุถุงรอการจำหน่าย

8. โรค โรคใบจุด โรคหัวเน่าควรฉีดพ่นด้วย มาเน็บ หรือรอยตัดที่หัวหรือแผลทาด้วยนํ้าปูนใสหรือบอร์โดมิกซ์เจอร์

9. แมลง ได แก่ ด้วงงวงมันเทศ หนอนชอนใบมันเทศควรฉีด พ่นด้วยคาร์โบซัลแฟนหรือใช้รองก้นหลุม ด้วยคาร์โบซัลแฟน หรือคาร์โบฟูรานและฉีดพ่นด้วย อะบาเม็กติน

ขอบคุณแหล่งข้อมูลเพิ่มเติม :